Κυριακή 5 Απριλίου 2009

Die Welle ("Το Κύμα") - 2008

Πόσο εύκολο είναι στην κοινωνία του σήμερα να εξαλειφθούν οι κοινωνικές ανισότητες και να επικρατήσει η «ισότητα» της ομάδας; Και είναι άραγε αυτή επιθυμητή από τους πολίτες της ευρωπαϊκής κοινότητας; Πόσο εφικτή είναι η εγκαθίδρυση ενός καθεστώτος που σαν κύμα θα παρασύρει οδηγητές και οδηγούμενους στην πορεία του; Και κατά πόσο είναι δυνατό όλα αυτά να εκφραστούν σε ένα φάσμα ολοκληρωτισμού σε μια ενωμένη Ευρώπη που χρόνια τώρα γεύεται τους καρπούς της δημοκρατίας;

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή... Βρισκόμ
αστε σε ένα γερμανικό σχολείο του σήμερα. Κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας μας ο καθηγήτης Rainer Wenger (Jurgen Vongel), μια καθ’ όλα ροκ προσωπικότητα. Πιο κοντά στους μαθητές του από ότι στους συναδέλφους του, από τη αρχή γίνεται αντιληπτή η διαφορά του από την (δια) δεδομένη εικόνα ενός καθηγητή...αρκεί να παρατηρήσει κάποιος τα T- shirt του (με τα σύμβολα των “Ramones” και των “Clash”) αλλά και τις αντίστοιχες μουσικές του επιλογές, που μαρτυρούν το πιο "επαναστατικό" παρελθόν του. Στα πλαίσια λοιπόν της εκπαιδευτικής εβδομάδας που διοργανώνεται στο σχολείο θεωρεί(ται) φυσικό ότι θα αναλάβει το μάθημα της «αναρχίας». Αντ’ αυτού... «αυτοκρατία»! Έπειτα από μια σύντομη συνομιλία με τους μαθητές του, θα καταλάβει πως ναι μεν έχουν αντιληφθεί το πόσο αρνητικό υπήρξε για τη Γερμανία το ναζιστικό καθεστώς, αλλά και πως από την άλλη θεωρούν απολύτως ανέφικτο να ευδοκιμήσει μια δικτατορία στο σήμερα. Και εκεί έρχεται η ιδέα για το...πείραμα! Αξιοποίωντας το έμψυχο υλικό της τάξης προσπαθεί να περάσει την ιδέα της ομάδας όπως όμως αυτή εφαρμόστηκε στα κατά καιρούς δικτατορικά – φασιστικά καθεστώτα. Στα πλαίσια πάντα του μαθήματος. Κοινή ενδυμασία, κοινός στόχος, κοινή κατεύθυνση, κοινή συμπεριφορά, κοινός χαιρετισμός. Και φυσικά ο ηγέτης. Ο καθηγητής τους. Το πείραμα όμως γίνεται «Κύμα» και παρασύρει τους πάντες σε μια κατάσταση που φεύγει...εκτός ελέγχου! Με ένα τέλος αναπάντεχο!

Η ταινία κινείται σ
ε γρήγορους ρυθμούς με τη μουσική της επένδυση να ενισχύει αυτό το αίσθημα. Όσο για το στόρι; Είναι βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Μόρτον Ρου που κυκλοφόρησε το 1988 και που αφορά ένα πραγματικό πείραμα που πραγματοποιήθηκε στο Πάλο Άλτο της Καλιφόρνια το 1967. Έντονη πολιτική χροιά υπάρχει αναμφισβήτητα, όμως πέρα από αυτό το βασικό ατού της ταινίας είναι ο ανθρώπινος παράγοντας. Πως ο καθένας από μας μπορεί από ξεχωριστή προσωπικότητα να γίνει «μέλος» της μάζας, στην οποία άλλωστε βασίζεται σε μεγάλο βαθμό και το σενάριο. Μέσα από τις αντιδράσεις μιας ομάδας μαθητών γεννούνται ερωτήματα που αφορούν από τις εκφάνσεις της ανθρώπινης συμπεριφοράς και τη δύναμη που έχουμε να «αντισταθούμε» σε μια χιονοστοιβάδα που φτάνει να απειλήσει μέχρι και τα θεμέλια της δημοκρατίας μας...μέχρι την ανάπτυξη οποιουδήποτε εθνικισμού στην εποχή της παγκοσμιοποίησης... Και πως όλα αυτά είναι ανεξάρτητα εποχής και συνθηκών.


Πρόκειται για μια εξαιρετική ταινία, από όποιο πρίσμα και αν την δεις. Δυνατές ερμηνείες, κυρίως από τον πρωταγ
ωνιστή της, Jurgen Vongel, αλλά και από τους μαθητές – ως επί το πλείστον νέα πρόσωπα - που καταφέρνουν να δώσουν συναίσθημα στην ταινία. Ως μόνο «μειονέκτημα» μπορούν να θεωρηθούν οι διάλογοι που θυσιάζονται στον βωμό της απλότητας, παρόλα αυτά ο σκηνοθέτης της – και σεναριογράφος κατά το ήμισυ - Dennis Gansel μας δίνει μια αρτιότατη ταινία και ξεπερνιέται ακόμα και το «εμπόδιο» της γερμανικής, με την οποία δεν είναι εξοικειωμένος - κυρίως – ο Έλληνας θεατής. Ενδιαφέρουσα από κάθε άποψη, το «Κύμα» είναι ικανό να μας παρασύρει... Και να μας προβληματίσει.

Δεν υπάρχουν σχόλια: